Portret kobiecy - Wisława Szymborska

Portret kobiecy

Musi być do wyboru.

Zmieniać się, żeby tylko nic się nie zmieniło.

To łatwe, niemożliwe, trudne, warte próby.

Oczy ma, jeśli trzeba, raz modre, raz szare,

czarne, wesołe, bez powodu pełne łez.

Śpi z nim jak pierwsza z brzegu, jedyna na świecie.

Urodzi mu czworo dzieci, żadnych dzieci, jedno.

Naiwna, ale najlepiej doradzi.

Słaba, ale udźwignie.

Nie ma głowy na karku, to będzie ją miała.

Czyta Jaspersa i pisma kobiece.

Nie wie po co ta śrubka i zbuduje most.

Młoda, jak zwykle młoda, ciągle jeszcze młoda.

Trzyma w rękach wróbelka ze złamanym skrzydłem,

własne pieniądze na podróż daleką i długą,

tasak do mięsa, kompres i kieliszek czystej.

Dokąd tak biegnie, czy nie jest zmęczona.

Ależ nie, tylko trochę, bardzo, nic nie szkodzi.

Albo go kocha, albo się uparła.

Na dobre, na niedobre i na litość boską.

(Szymborska, 1995)

Interpretacja - 

Musi być do wyboru.

Zmieniać się, żeby tylko nic się nie zmieniło.

To łatwe, niemożliwe, trudne, warte próby.

Ten wiersz polega na opisie ‘portretu kobiety’, czyli między innymi jak wygląda kobieta wobec autorki. W pierwszej zwrotce kobieta jest opisywana jako osoba, która musi dokonywać wyborów, czasem łatwych, ale czasem trudnych oraz niemożliwych do zaakceptowania. Dodatkowo jest opisywana jako osoba z wahaniami nastroju oraz o zmiennym charakterze, ale tak naprawdę ten charakter się nie zmienia – chwilowe odchyły.

Kobieta jest osobą, która widzi wszystko, jeżeli tego potrzeba i jest godne jej uwagi, ale czasami jest osobą, która potrafi przymrużyć oko na pewne sytuacje – na przykład miłość. Może być kim chce, oraz robić to co chce. Kobieta opisywana przed autorkę potrafi być pełna życia, a wskazuje na to słowo modre. Modry jest kolorem żywym, niebieskim, który oznacza, że ta kobieta jest energiczna do czasu, gdy ta energia nie wypłynie i jako rezultat ma szare oczy – wyblakłe, smutne. Oczy czarne oznaczają złość, między innymi kłótnie. Na dodatek kobieta potrafi być wesoła z niektórych sytuacji, ale płacze bez powodu i ten płacz symbolizuje nadwrażliwość.

Miłość tej opisywanej kobiety jest losowa (pierwsza z brzegu), ale gdy ona się zakocha to już na cale życie (jedyna na świecie). Na początku jej związku, miłość jest wielka, i to jest pokazane przez czworo dzieci, ale jednak ukazują się kłótnie które te miłość degradują wiec nie będzie dzieci, ale iska miłości ponownie iskrzy, i dochodzą do porozumienia wiec wynikiem tego jest jedno dziecko. Kobieta jest ważna dla swojej drugiej polowy.

Mimo że cierpi to i tak potrafi komuś doradzić w pewniej sytuacji – pomoże. W pewnych sytuacjach może nie mieć siły psychicznej, ale i tak da rade podołać tej sytuacji. Może nie mieć danej wiedzy na jakiś temat, ale jest w stanie ja zdobyć poprzez determinacje i wytrwałość, czyli między innymi postawi na swoim. – Jej partner(ka) może ja postawić do pionu, i postawi na swoim.

Czytając Jaspera pokazuje to, że jest mądra, ale okazuje przeciętność poprzez czytanie pism kobiecych. Dodatkowo autorka ukazuje niewinność kobiety, ponieważ Ona potrafi zrobić dużo, mimo tego, że nie ma w tej dziedzinie doświadczenia (szczęściara). Mimo upływającego czasu, kobieta czuje się młodo.

Kobieta jest opisywana jako osoba opiekuńcza, ponieważ trzyma w swoich dłoniach wróbelka, który może symbolizować opiekę nad dzieckiem. Jest niezależna i rozsądna, twarda, wytrwała. Potrafi postawić na swoim, ciepła dusza i kiedy trzeba można z nią wypić. 

Autorka próbuje pokazać poprzez pytanie retoryczne wytrwałość bohaterki wiersza, mimo tego, że jest zmęczona trochę, bardzo, ale nadal pędzi do przodu i nic jej nie powstrzyma. Nic nie szkodzi jest dość delikatnym przekazem gorliwości. 

Ostatnie dwa wersy, ukazują niezdecydowanie kobiety. Kocha, na dobre i na złe, ale już ma dosyć gonienia za tą miłością, więc przytupuje nogą – i to może wskazywać ulitowanie się nad swoim partnerem(ką).